Verschil tussen tornado en downburst

Was het een tornado of een downburst? Dit soort vragen komen
vaak binnen zodra er ergens veel windschade is veroorzaakt door het hevige
onweer, maar voordat we ze gaan vergelijken, gaan we eerst kijken wat deze
termen betekenen.




Downburst
Een downburst is een valwind wat windsnelheden kan genereren boven de 100km/uur. Vooral in bow-echo's komt dit voor, maar ook bij een normale onweerslijn kan er een downburst tussen zitten. Een downburst ontstaat door het gevolg van temperatuursverschillen in de atmosfeer en kunnen lokaal voorkomen.  Dit zorgt ervoor dat rijen met bomen omvallen of afbreken, dakpannen van je huis blazen of aanhangers, trailers etc. een stukje laten verschuiven. 

Tornado
Een tornado ontstaat onder een sterke en onstabiele opwaartse luchtstroom in een onweersbui van warme lucht. De rotatie kan onderdeel zijn van een rotatie van de hele bui, die in dat geval dan supercel genoemd wordt. Een tornado/windhoos is een wervelwind die vaak zichtbaar is als een slurf onder de onweerswolk. Deze wervelwinden maken grote windsnelheden tot enkele honderden kilometers per uur en een diameter van enkele tientallen meters tot een paar kilometer. Hier in Nederland komen nauwelijks zware tornado's voor.


De kracht van een tornado wordt gebasseert op de schaal van fujita.

Hoe kan je zien of het om een tornado ging of downburst?
Eenvoudig! Aan de hand van de schade die er veroorzaakt is kan je zien of er een windhoos langs is getrokken of een downburst. Vaak kan je dit al zien aan het schade patroon en de omvang van de schade.  Als alles naar 1 kant ligt op een paar kilometer breedte, dan kan je vaak al van uitgaan dat het om een downburst ging. De valwinden slaan vaak 1 kant op waardoor het vanuit 1 hoek komt op een brede vlakte, maar een downburst kan ook heel plaatselijk zijn!


Schade door een valwind op 28 juli 2014 in Stramproy, Limburg. De platgeslagen maisveld geeft duidelijk aan dat het om een valwind ging (alles is naar 1 kant omgeslagen). Bron

Tornado's veroorzaken meer schade dan een downburst, maar ook een downburst moeten we niet onderschatten. Bij een tornado wordt het puin letterlijk meegenomen met de wervelwind en smijt letterlijk alles rond haar gebied neer. De wervelwind zorgt voor windsnelheden uit verschillende richtingen waardoor het flink een rommeltje kan worden.

Mocht het om een tornado gaan dan kan je kijken hoe sterk de wervelwind was. Aan de hand van de fujita schaal kan je ongeveer schatten om wat voor tornado het ging en wat de windsnelheden ongeveer waren, maar op dit gebied kan je het beter aan de stormchasers overlaten.


Veel schade door een windhoos op 3 november 2013 in Wijk bij Duurstede, Utrecht.
Bron